Ekainaren 12 eta 19an, hauteskunde legegileak izango dira Ipar Euskal Herrian, Hexagono osoan bezala. Izan ere, bi itzuliko eskrutinio maioritarioa denez, lehen zein bigarren itzulian, ezinbestekoa da, barruti bakoitzean, gehiengo soil ala osoa lortzea hautatua izateko. Eta, jokoan dauden 577 eserlekuetatik 3 Iparraldean aukeratuko dira, nahiz eta 4. barrutia Biarnoaren zati batekin partekatu, horrek abertzaleak kaltetzen dituelarik. Horrekin batera, hauteskundeen egutegia aldatu zenetik, hautatua izan den presidente bakoitzak beti eduki du gehiengo parlamentario bat, bere programa gauzatzeko aukera izanez. Ikusteke dago zer gertatuko den aldi honetan, hautesleri ezberdinen mobilizazio-maila erabakigarria izango delarik. Neke demokratikoa nabaria da hauteskunde ziklo luze baten ondorioz, nahiz eta, kanpainan zehar, bertako problematikek protagonismo berezia eduki duten.  Hain zuzen ere, nahiz eta Frantzian baino parte hartzea garaiagoa izan den, bai 2017ko hauteskunde legegileetan eta bai 2022ko presidentetza hauteskundeetan, zundaketa ezberdinek iragartzen dute abstentzio-maila altua izango dela Iparraldean. Zentzu horretan, 2017ko hauteskunde legegileetan ezagutu zenaren antzekoa izan daiteke, jakinik, lehen itzulian %41,47koa izan zela 4. barrutian, %47,08koa 5.ean eta %47,01ekoa 6.ean. Are eta handiagoa izan zen bigarren itzulian. Kontua da, hauteskunde arauak diola, lehen itzulian, lehen bi hautagaiak izan ala gutxienez hauteskunde zerrendetan izena eman dutenen %12,5a eskuratu behar dela bigarren itzulira sailtzeko. Horrek esan nahi du, abstentzioa garaia bada, %25a eskuratzea derrigorrezkoa izango dela horretarako. Horren jakitun, hala zentro-eskuinak nola ezkerrak zerrenda bateratuen apustua egin dute. Preseski, Ensemble izenaren pean aurkezten diren hautagaiek, aukera handiak dituzte berriz ere aukeratuak izateko, bereziki 5. eta 6. barrutietan. Izan ere, LREM, MoDem eta Horizons bezalako alderdien babesa dutenez, hautesleri zibikoagoa izanik (batik bat, adineko pertsonek, ikasketa maila garaikoek eta ondare handiagoa dutenek osatzen baitute) eta azken presidentetza hauteskundeek sortutako dinamika probestuz, bai Vincent Bruk eta bai Florence Lasserrek benetako aukerak dituzte beren karguak mantentzeko. Nahiz eta, azken honek, iragan den legegintzaldian, ez duen ekimen handirik hartu Ipar Euskal Herriari propioak zaizkion gaiak babesterako orduan, eta, aldi honetan, ez den hauteskunde kanpaina aktibo bat burutzen ari. 4. barrutiko egoera bestelakoa da, osasun arazoak direla medio, Jean Lassallek ez baitu berriz ere bere burua aurkeztuko eta bera ordezkatuko duen anaiak ez dituelako ibilbide politiko eta karisma berak. NUPES etiketarekin aurkeztuko diren ezkerreko hautagaien egoera ezberdina da. Epe motzean burutako negoziaketa gogor baten ondorioz, Frantzia Intsumituak, Berdeek, Alderdi Sozialistak eta Alderdi Komunistak hautagai bateratuak aurkeztuko dituzte egitarau komun baten inguruan, beren hautesleen aspaldiko eskakizunari jaramon eginez. Horri esker, esperantza delako bat sortzea lortu dute eta estatu mailan plazatu diren azken zundaketek diote, hasera batean aurreikusten zena baino eserleku gehiago eskuratuko dituela. Iparraldearen kasuan ere, bigarren itzulirako sailkatzeko aukerak handitu dituzte. Hala ere, hiru zerrendaburuetako bi Frantzia Intsumituko ordezkariak izateak, jakinik lurraldearen erakundetzearen ala euskara babestearen inguruan zer nolako posizioak mantendu dituzten eta ez direla oso ezagunak Iparralde mailan, kalte egin diezaiokete....

Les elecciones legislativas galas tendrán lugar los 12 y 19 de junio, poco después de las elecciones presidenciales, hasta el punto de convertirse en la tercera vuelta de las mismas. De hecho, desde la reforma constitucional de 2000 aprobada por referendo y la inversión del calendario electoral, el presidente electo goza sistemáticamente de una mayoría parlamentaria, lo que traduce, a la vez, una coherencia del electorado y una presidencialización creciente del sistema político francés. Esto genera una escasa incertidumbre en cuanto al desenlace final asociado a un cierto cansancio electoral que pueden desembocar en una escasa participación. No en vano, este escrutinio se singulariza por la presentación de listas conjuntas por las formaciones de izquierdas, el auge de la extrema derecha a pesar de su división y su incapacidad a tejer alianzas, la soledad y el potencial declive de la derecha republicana o la fortaleza del nacionalismo vasco en cuanto al País Vasco norte se refiere. La primera incógnita alude al nivel de participación que se prevé débil, en la línea de la tendencia observada en las elecciones legislativas de 2017 donde la tasa de participación fue del 48,70% en la primera vuelta y de tan solo el 42,64% en la segunda vuelta. Este dato es especialmente relevante teniendo en cuanto el modo de escrutinio. En efecto, además ser un escrutinio uninominal mayoritario a dos vueltas, en la primera vuelta, es preciso llegar en las dos primeras posiciones o conseguir, como mínimo, el 12,5% de los inscritos en las listas electorales. Esto significa que, en un contexto de fuerte abstención, cercana al 50%, será necesario conseguir más del 25% de los votos emitidos para clasificarse para la segunda vuelta, lo que reduce notablemente las posibilidades de que acontezcan triangulares. Ello explica que tanto los partidos que apoyan al presidente Emmanuel Macron reunidos en Ensemble como las formaciones de izquierdas agrupadas en NUPES hayan decidido presentar candidaturas unitarias. La segunda duda concierne el número de escaños que conseguirá la extrema derecha, teniendo en cuenta que las distintas listas de esta corriente política consiguieron el 32,28% de los sufragios en la primera vuelta y el 41,45% de los votos en la segunda vuelta de las elecciones presidenciales. No en vano, la ausencia de candidaturas unitarias, en razón del rechazo de la Agrupación Nacional a aliarse a Reconquête y Débout La France, el repudio que la extrema derecha continúa suscitando en buena parte del electorado y el modo de escrutinio dificultan la obtención de un gran número de diputados. El precedente de 2017 es revelador, puesto que, a pesar de lograr el 33,90% de los votos en la segunda vuelta de las elecciones presidenciales, el Frente Nacional tan solo obtuvo 8 diputados,...

Apirilaren 10 eta 24an izango diren presidentetza hauteskundeetarako kanpaina ezohikoa izaten ari da hainbat gertakizunek erabat baldintzatu baitute. Izan ere, aurreko kanpainetan ez bezala, non mitinak, bilkura publikoak, telebista-eztabaidak ala hautesleekiko harreman zuzenak nagusitu ziren, kanpaina hau oso berandu hasi da eta ez dago benetako eztabaidarik komunikabideetan. Horren ondorioz, herritarren interesa apalagoa izateaz gain, plazaratu diren zundaketek diote abstentzioa %29koa izan daitekeela, kontuan izanik, ordura arte izandako presidentetza hauteskunde guztietan, lehen itzulian, abstentzioa %25a baino apalagoa izan dela, 2002an izan ezik % 28,4koa izan baitzen, eta, bigarren itzulian, izena eman dutenen laurdena soilik 2017an gainditu zela %25,44an kokatuz. Azpimarratzeko da gazteak eta herritar xumeak direla hauteskunde ezberdinetan gutxien parte hartzen duten kolektiboak. Baina, zein dira hauteskunde kanpaina hainbeste baldintzatu duten faktoreak? Lehenik eta behin, koronabirusaren pandemiak eragin zuzena izan du, bereziki kanpainaren lehen hilabeteetan. Izan ere, 2021eko amaiera eta 2022ko hasiera bitarteko bolada, pandemiaren bosgarren olatuak markatu zuen, kutsaduren hazkunde nabarmen bezain geldiezinarekin eta gobernuak hartutako neurri mugagarriekin. Kutsatua izateko kezkari, elkarretaratze handien debekuak, edukiera mugatuak eta distantzia neurriak gehitu zaizkio. Hori dela eta, hautagai ezberdinek aurreikusi zituzten ekitaldi ugari bertan behera geratu dira eta kanpaina egiteko modu alternatiboak aurkitu behar izan dituzte (sare sozialak erabiliz batik bat), arrakasta ezberdinekin. Edozein kasutan, agerikoa zen, zundaketek zioten bezala, une horretan, herritarren kezkak bestelakoak zirela eta presidentetza hauteskundeak oso urruti ikusten zituztela. Bigarrenik, bere hautagaitza aurkeztu aurretik eta komunikabide batzuen babesarekin (CNews adibide dela), Eric Zemmour-ek espazio mediatikoa gogaitu du, immigrazioaren, delinkuentziaren eta identitate nazionalaren gaiak behien eta berriro aipatuz. Hizkuntza bortitza erabiliz eta eraso gogorrak eginez, debate politikoa zeharo polarizatu du, kolektibo batzuk estigmatizatuz, hautagai zenbait irainduz eta giro politikoa gaiztotuz. Jarrera horrek bere jarraitzaileak mobilizatu baditu eta komunikabideen arreta eragin badu, beste hautagai batzuk normalizatu ditu, Marine Le Pen adibide dela, eta, batez ere, herritar ugari nazkatu ditu, politikarekiko urruntasuna eta mesfidantza areagotuz. Hirugarrenik, legeak baimentzen zion azken unera arte, Emmanuel Macron-ek uko egin dio bere hautagaitza aurkezteari, esanez herritarren kezkak bestelakoak zirela eta azken momenturaino gobernatuko zuela, bai Frantziako presidente gisa baina Europar Batasuneko lehendakari bezala. Nahiz eta gainontzeko hautagaiek Macron-en jarrera arbuiatu, esanez diru publikoa erabiliz eta bere karguak ematen dion abantaila probestuz kanpaina egiten ari zela, azken unea itxaron du bere hautagaitza aurkezteko. Aitzitik, urrats hori emanda ere, argi utzi du ez zeukala beste hautagaiekin eztabaidatzeko asmorik, adieraziz bere aurrekoek antzeko jarrera eduki zutela eta ez lukeela zentzurik edukiko 12 hautagai batuko lituzkeen telebista-eztabaida batean parte hartzeak. Eta, Ukrainiako gerraren eztandak aitzaki gehigarri bat eman dio horretarako. Laugarrenik eta azkenik, hauteskunde kanpaina bere une erabakigarrienean sartu behar zenean, Ukrainiako gerrak eztanda egin du Errusiaren erasoaren ondorioz. Gerra horrek eragindako sarraskiek, heriotza zein zauritu kopuruek, eta errefuxiatu olatuek erabateko kommozioa sortu dute frantses herritarren baitan. Gerraren eguneroko...

A escasos días de la primera vuelta de las elecciones presidenciales en Francia, que tendrá lugar el 10 de abril, conviene detenerse en las principales claves de esta elección cuya campaña ha estado ampliamente condicionada por la pandemia del coronavirus, la irrupción de la candidatura de Eric Zemmour y la guerra en Ucrania. De hecho, la campaña no ha transcurrido con normalidad con sus mítines, reuniones públicas, debates televisivos y el contacto directo entre los candidatos y sus apoyos y los electores. Esto se ha traducido por la ausencia de debates televisivos, contrariamente a lo que ocurrió en 2017, la tardanza con la cual se ha iniciado la campaña, la escasa atención prestada por los medios de comunicación y, sobre todo, por la omnipresencia de preocupaciones que, si bien son de carácter político (sanidad, economía y defensa), no aluden tanto al debate partidista y programático. En semejante contexto, es preciso abordar las principales claves de esta elección crucial para el futuro del Hexágono y de Europa. En primer lugar, es necesario interesarse por el nivel de participación que, según varios sondeos realizados a lo largo de las últimas semanas, podría ser inferior a la de escrutinios precedentes. En efecto, las elecciones presidenciales, que estructuran la vida política gala, suscitan generalmente un amplio interés en la ciudadanía, lo que se traduce por una participación generalmente superior al 80%, tanto en la primera como en la segunda vuelta. De hecho, en la primera vuelta, la abstención solo ha sido superior al 25% en 2002 con el 28,4%, y, en la segunda vuelta, solo lo fue en 2017 con el 25,44%. En esta elección, el sondeo BVA-Orange publicado por la radio RTL indica que el 29% de las personas interrogadas no tiene intención de votar. Esta proporción es superior aún entre aquellos que consideran que piensan necesariamente que votar no es un deber (18%) o que votar es una simple elección y se sienten libres de votar o no en función del escrutinio y de los candidatos (37%). Asimismo, tanto los jóvenes como las categorías populares se caracterizan por una menor participación en las elecciones. En segundo lugar, existe todavía una incógnita sobre la candidata o el candidato que acompañará a Emmanuel Macron en la segunda vuelta. De hecho, si el candidato de la République en Marche lidera las encuestas con el 28,5%, tres puntos separan Marine Le Pen, presidenta del Rassemblement National (17,5%) y Jean-Luc Mélanchon, líder de la France Insoumise (14,5%). Si la candidata de extrema derecha, que se encuentra inmersa en una dinámica ascendente gracias a su tema de predilección (el poder adquisitivo) y su perfil más moderado, goza de cierta ventaja, el candidato de izquierdas, además de ser...

Solasaldia Hamaika Telebistaren Gakoak analisi-saioan. Parte-hartzaileen artean, Eguzki Urteaga. Ikusi hemen: