Azken urteetan, Europako hainbat herri deskonposizio-berkonposizio politiko sakon batean murgilduak daude, nahiz eta bizitasun eta habiadura ezberdinak ezagutu lurraldeen arabera. Azken adibide esanguratsua Italia da, kontuan izanik Europar Batasuneko eta Euroguneko hirugarren herria dela, bai biztanleriari bai pisu ekonomikoari dagokionez, Liga eta Bost Izarreko Mugimenduak osatzen duen koalizioa boterera iritsi baita, aldez aurretik, gobernu programa bat adostu ostean. Deskonposizio-berkonposizio prozesu horrek, ohizko alderdien ahultzea eta alderdi populista eta xenofoboen indartzea dakar, panorama politikoak irauliz eta gehiengo politiko berriak ahalbidetuz. Eraldaketa hori ulertzeko ezinbestekoa da bere genealogia egitea. Izan ere, 1970. erditsuan hasten den krisiari erantzun liberal bat eman zaio ekonomia liberalizatuz, hau da, presio fiskala gutxituz, enpresa publikoak pribatizatuz, lan-merkatua desarautuz eta finantza erregulazioa ahulduz. Horren atzean zegoen ideia zen, krisiaren jatorria politika keinesiarretan zegoela eta, beraz, Estatuek beraien esku-hartzea mugatu behar zutela ekonomian eragin kontra-produzenteak lituzkeelako, bai hazkunde ekonomikoan bai finantza publikoen orekan. Europa bereziki ukitua izan da, Europar Itunek norabide politiko hori erabat barneratu baitute, bereziki 1992an onartutako Maastricht-eko Itunetik landa. Hain zuzen ere, Itun horrek zion, hortik aurrera, EBko herri guztiek ezingo zutela PIBaren %3ko defizit publikoa, PIBaren %60ko zor publikoa eta %2ko inflazioa gainditu. Horrekin batera, banku zentral nazionalak independente bilakatzen hasi ziren. Horren ondorioz, Euroguneko kideak izan nahi zuten herri orok doikuntzak egin behar zituzten irizpide horiek errespetatzeko eta konbergentzia ekonomikoa gauzatu ahal izateko. 1993tik landa aplikatu ziren politika horiek, gastu publikoa murriztea ala, gutxienez, egonkortzea eta presio fiskala areagotzea suposatu zuten heinean, eragin depresibo bat eduki zuten hazkunde ekonomikoan eta langabezia areagotzea eduki zuten ondorio gisa; jakinik langileria eta bizi-maila apalena zutenak atera zirela kaltetuenak. Hortik aurrera, langile xumeak, prekarioak eta langabeak geroz eta kritikoagoak agertzen hasi ziren ekonomiaren liberalizazioarekin, globalizazioaren testuinguruan, eta Europar eraikuntzaren norabidearekin, kontsideratzen baitzuten, EBk, babesteko ordez, lehia orokortu batean murgiltzen zituela. 2008ko irailean hasten den finantza krisi eta ondoren ekonomikoak joera hori areagotu du. Harrigarria badirudi ere, ekonomiaren desarautzeak sortutako krisiak, erregulazio berri eta sendoago bat eragiteko ordez, desarautzea areagotu du, bereziki krisiak gehien kaltetu dituen eta Troika-ren esku-hartzea jasan duten herrietan (Grezia, Portugal, Irlanda eta Espainia). Hain justu, dirua interesa tasa apalagoan uztearen truke, Europako Banku Zentralak, Europar Komisioak eta Nazioarteko Diru Funtsak austeritate politikak gauzatzea exijitu dute, mozketa bortitzak (bereziki gastu sozialean) eta zerga igoera nabarmenak (batik bat zerga ez-zuzenetan) egitera bortxatuz. Politika horiek, hazkunde ekonomikoa oztopatzeaz gain, langabezia, behin-betikotasuna eta behartsutasuna areagotu dituzte herritarren ongizatea okertuz eta beraien haserrea areagotuz. Testuinguru horretan, non ezkerreko zein eskuineko alderdi tradizionalek antzeko politika sozioekonomikoak gauzatu dituzten, erabakitzeko ahalmen mugatua eta maniobra-margen apala agerian utziz, alderdi horiek jasotzen zuten babes elektorala gutxitzen joan da alderdi populista zein xenofoboen aldeko bozak gora egiten zuen une berean. Frantzian, LR eta PS 2017ko hauteskunde presidentzialeko bigarren itzulitik kanpo geratu diren une berean,...

Read More

2017ko maiatzaren 7an, Marine Le Pen-en aurka hauteskunde presidentzialak irabazi ostean, programa erreformista, liberal eta europazale baten inguruan, eta, urte bereko ekainaren 18an, gehiengo absolutua eskuratu ondoren hauteskunde legegileetan, batik bat hautesleek koherentziaz jardun dutelako, Emmanuel Macron bere egitaraua gauzatzen hasi da. Erreformak bata-bestearen atzetik aplikatu ditu, legebiltzar eztabaidari tarterik apenas utziz eta, behin eta berriro, eraginkortasunaren eta emaitzen premiaren argudioak erabiliz. Lan Kodearen erreforma horren adibide esanguratsuena izan da. Hain zuzen ere, hauteskunde kanpainan iragarritakoa bete du, ordenantza bidez, Lan Kodearen eraldaketa sakona burutuz, hala nola, enpresa mailako negoziazio kolektiboa indartzea, sektore eta enpresa mailako akordioak hobeki artikulatzea, hitzarmen organoak bat egitea, kanporaketen kalte-ordainak mugatzea edo lan kontratuaren haustura-arauak berrikustea. Erreforma hori burutu du oposizio sindikal zein politiko handiegirik gabe, besteak beste, hauteskunde kanpaina luze batean ostean zetorrelako, oposizio politikoa zatitua baitzegoen eta sindikatuak ahulduta baitzeuden bi porrot jarrain jasan ostean. Kontua da, azken asteetan, giro soziala aldatu dela, Macron-ek bultzatzen dituen erreforma liberalek geroz eta haserre handiagoa sortzen dutelako eta, hazkunde ekonomikoa eta enplegu sorrera suspertzen diren mailan, langileen itxaropenak berpiztu baitira. Hainbat mobilizazio sozial horren adibide dira. Garrantzitsuena, zalantzarik gabe, tren sektorean gertatzen ari da. Izan ere, otsailaren erditsuan, Jean-Cyril Spinetta enpresaburuak Edouard Philippe lehen ministroari txosten bat helarazi zion non hainbat proposamen egiten zituen SNCFa erreformatzeko asmoz, hala nola, empresa publikoa sozietate anonimo batean bilakatzea, errentagarriak ez diren lineak bertan behera uztea edo kontratatu berriek ez enplegatu publiko estatusa edukitzea. Philippe-n gobernuak proposamen horiek bere egin ditu, sindikatuen haserrea piztuz. Indar-harreman bat sortu nahian, bereziki CGT eta Sud sindikatuek, hiru hilabetean, 36 greba egun egingo dituzte. Apirilaren 3 eta 4ean izan diren lehen lanuzte egunak oso jarraituak izan dira, kontuan izanik SNCFeko gidarien %77ek eta kontrolatzaileen %69ek bat egin dutela grebarekin. Horren ondorioz, Habiadura Handiko Trenen %88ak eta eskualdeko trenen %80ak ez dira ibili. Beraz, mobilizazioa, gogorra, iraunkorra eta jarraitua izatea espero da. Garraiogintzan, SNCF ez da greban dagoen enpresa bakarra. Izan ere, Air France-eko langileek mobilizazioak egin dituzte apirilaren 3an eta beste greba egunak iragarriak dira apirilaren 7, 10 eta 11n. Otsailaz geroztik, intersindikalak bultzatutako borrokak, soldatak %6a igotzea nahi du (%11ko igoera pilotuen kasuan), jakinik soldatak izoztuak daudela 2011az geroztik, langileen emankortasuna hobetu dela eta Air France-k 590 milio eurotako irabaziak izan dituela 2017an. Greba horiek langileen gehiengo zabal baten babesa jaso dute eta Lufthansa konpainia alemandarrak berrikitan gauzatu dituen soldata igoerak erreferentzia gisa hartu ditu. Lan uzteek beste sektore batzuk ere ikutzen dituzte, sektore elektrikoa adibide dela. Hain zuzen ere, CGT sindikatuak bultzaturik, hiru hilabeteko mobilizazioak hasi dira EDF-GDF enpresaren baitan energiaren zerbitzu publikoa babesteko eta bere liberalizazioari aurre egiteko. Grebez aparte, hainbat ekintza burutzea aurreikusten dute, besteak beste, zentral nuklearretako kargak gutxitzea, enpresa batzuek jasotzen duten elektrizitatea moztea ala gune geografiko...

Read More

Ipar Euskal Herria ordezkatzen duen Euskal Elkargoak bere lehen urtemuga bete du, 2017aren urtarrilaren 1ean osatu baitzen. Nahiz eta epe laburra izan, lehen balantze bat egin daiteke, erabaki eta egin denaren inguruan. Lehenik eta behin, bere egiturak osatu eta martxan jarri ditu, izan dadila kontseilu komunitarioa, batzorde iraunkorra ala komite eragilea, baita ere gaien araberako batzordeak eta itsatsiak zaizkion erakundeak, hala nola Euskal Herriko Udalen Biltzarra eta Garapen Kontseilua. Soilik Eusko Jaurlaritzarekin lankidetza garatzeko lan-batzordeak osatzea eskas zaio, mugaz gaindiko lankidetzari benetako bultzada instituzional bat eman ahal izateko. Bigarrenik, legeak aurreikusten dituen derrigorrezko sei eskumenak bereganatu ditu, besteak beste, garapen ekonomikoa, lurralde antolaketa, etxebizitza, hirigintza ala zaborren kudeaketa, baita ere ura eta saneamenduarenak. Horri gehitu behar zaizkio, hartu dituen erabakiak hizkuntza politikaren arloan, delako lidergo bat bere eginez, nahiz eta eskumen hori gainontzeko erakundeekin partekatu. Hirugarrenik, negoziaketa eta osaketa prozesuan zehar, barne oposizio bat egon bazen, Euskal Elkargoaren aurkako errekurtsu hierarkiko eta administratiboak ezarriz, denbora gutxian, barne-aurkaritza leundu da, erabat desagertu gabe. Behin indarrean zegoela ikusirik eta atzerabueltarik ez zuela jabeturik, erakunde horren aurkariak kritika eta proposamen zenbait egin badituzte ere, bere izaera bera ez dute kolokan jartzen. Laugarrenik, zilegitasun politikoa irabazi du erakunde gisa, duela urte bat sortu arren. Izan ere, bakegintzan edukitako protagonismotik at, Euskal Elkargoak erakutsi du herritarren kezkei erantzuteko eta bere eskumenak modu eraginkorrean kudeatzeko gai zela, iparraldea osatzen duten eskualde ezberdinak ordezkatzearekin batera. Bosgarrenik, erakunde berriak iparraldearen ordezkaritza politikoa bere egin du, bertako eta kanpoko eragile publiko zein pribatuekin solaskide nagusia bezala agertuz, nahiz eta eskumen ezberdinak izan. Zentzu horretan, esanguratsua da, bereziki bakegintzaren arloan, nola Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren parean kokatu den armagabetze prozesuan eta nola, espetxe politikari dagokionez, ipar Euskal Herriko ordezkaritzaren lidergoa bereganatu duen Frantziako Justizia Ministerioarekin edukitako negoziaketetan. Seigarrenik eta azkenik, Jean-René Etxegaraik betetzen duen lehendakaritza indartua atera da gaitasuna erakutsi baitu gai korapilotsuen inguruan adostasun zabalak lortzeko, euskal abertzale eta abertzale ez direnak elkarrekin lanarazteko, hizkuntza politikan erabaki esanguratsuak hartzeko (Euskararen Erakunde Publikoaren finantzamenduan, Euskal Elkargoaren parte hartzea, Estatuaren, Eskualdearen eta Departamentuaren mailan kokatuz) eta, batez ere, bakegintzan lidergo politikoa bereganatuz. Horrek erakutsi du, dena ez dela eskumen kontua, bakegintza ez baita Euskal Elkargoaren eskumenetan sartzen, baizik eta borondate politikoak bere biziko garrantzia duela erakunde baten eraginkortasuna eta zilegitasuna lortzerakoan. Izan ere, gaur egun, inork ez du zalantzan jartzen erakunde berri horren beharra eta baliagarritasuna, ezta ere bere aurkaririk sutsuenek. Hala ere, Euskal Elkargoaren ibilbidea hasi besterik ez da egin eta, ondorengo hilabete eta urteetan, hainbat erronkei aurre egin beharko die. Honela laburbildu daitezke: 1) dauzkan eskumenak erabat betetzea eta eskumen fakultatibo nahiz hautazkoak bereganatzea, baita ere, Estatu, Eskualde eta Departamentuarekin eskumen batzuen delegazioa negoziatzea, bereziki mugaz gaindiko lankidetzan, Euskaran eta euskal kulturan; 2) bere diru-iturriak handitzea eta...

Read More

Nahiz eta kataluniako autonomia suspenditua izan espainiar konstituzioaren 155. artikuluaren aktibazioaren ondorioz, bi zerrendaburu independentista erbestean ala kartzelan egon, eta estatuko komunikabideak inoiz baino gehiago mobilizatu bozka konstituzionalista aktibatzeko asmoz, hiru zerrenda independentistek lortu dute gehiengo absolutuari eustea. Izan ere, historikoa izan den parte-hartze batean (%82), independentismoak 70 eserleku eskuratu ditu eta bere bozka-kopurua handitu du 2015eko hauteskunde autonomikoekin alderatuta (2.048.476 bozka 2017an eta 1.966.608 2015ean). Behin eserlekutan gehiengoa eskuratutako, katalandar independentismoak zenbait erronkari aurre egin behar die. Lehenik eta behin, gobernua osatu eta lehendakaria izendatu beharko ditu, ezinbesteko baldintza baita autonomiaren esku-hartzea bertan behera uzteko eta alderdi katalandarrek bertako instituzioen kontrola berriz hartu dezaten. Jadanik, JxCat, ERC eta CUP hitzegiten hasiak dira, lehen bai lehen, akordio batera iritsi daitetzen inbestidura saiorako eta gutxiengoko gobernu-akordio batentzako. Gobernua, JxCat eta ERCek osatu beharko lukete, CUPen babesarekin, nahiz eta azken honek ez duen baztertu kontzentrazio-gobernu batean parte hartzea. Akordio hori lortu ahal izateko, ezinbestekoa izango da Katalandar Errepublika gauzatzeko estrategia hamankomun bat finkatzea eta bide-orri bat osatzea. Aurkeztu behareko lehendakari-gaiaren aukeraketa ez da errazagoa izango, kontuan izanik Puigdemont-en aurkako atxiloketa-agindua indarrean dagoela eta, urtarrilaren 4ean, Llanera epaileak horrela erabaki ezkero, Junqueras aske geratu daitekela, nahiz eta inputatua izaten jarraitu. Bigarrenik, alderdi independentistek bide-orri berri bat zehaztu beharko dute 2012an habiatutako prozesu soberanista berpizteko. Azken bost urteetan hobetsitako aldebakarreko bideak bere mugak erakutsi ditu, batik bat indar soberanistak ez badira desobedientzia zibil zein instituzionala bere muturreraino eramateko prest, horrek suposatzen dituen ondorio guztiekin. Hauteskunde-kanpainan zehar, CUPek aldebakartasunari eutsi badio, JxCat-ek eta, batez ere, ERCek aldebikotasunaren bidea lehenetsi dute. Baina, ez batak ez besteak ez dute zehaztu zertan oinarrituko den aldebikotasun hori, ez daukatelako argi ala, buruzagi independentista asko inputatuak dauden neurrian ala inputatuak izateko arriskupean dauden mailan, nahiago izan dutelako beraien kartak ez erakustea. Edozein kasutan, bide-orri hori, lehen bai lehen, osatu zein plazaratu beharko dute; are gehiago jakinik ANC eta Omnium Culturalek ordezkatzen duten gizarte zibil antolatua ez dela geldirik geratuko. Hirugarrenik, gobernu berriak gobernu-programa bat osatu behar du katalandar gizarteak dauzkan arazo nagusiei aterabide bat aurkitzeko. Prozesu soberanistatik at, hazkunde ekonomikoa bermatu, enplegu-sorrera sustatu eta herritarren ongizate soziala ziurtatu beharko ditu. Horrek, gutxiengo ziurtasun zein egonkortasun bat eskaintzea suposatzen du, enpresek ez dezaten beraien egoitza tokiz aldatu, inbertsoreek bertan dirua ezarri dezaten eta bezeroak berriz kontsumitzen hasi daitetzen. Horrez gain, defizit eta zor publikoen arazoari heldu beharko die, presio fiskala handituz eta zergaren progresibitatea areagotuz, beti ere enpresen inbertsio-gaitasuna eta kontsumitzaileen erosmen-ahalmena ahalik eta gutxien kaltetuz. Azkenik, urteetako murrizketa politikak pixkanaka bertan behera uztea komeni izango da, xahupen publikoa handituz eta, bereziki, hezkuntza, osasungintza eta gizarte zerbitzuei sagaratutako diru-partidak hemendatuz, herritarren bizi-kalitatea hobetze aldera. Laugarrenik eta azkenik, Estatuaren eraso judizialari aurre egin beharko die. Izan ere, gaur egun, Parlament-eko 18...

Read More

Kataluniako prozesu soberanistaren jatorria eta bilakaera aztertzerakoan, joera dago erabaki instituzionalei, ideologia politikoei ala alderdi estrategiei erreparatzeko. Kasu guztietan, arrazionaltasunari lehentasuna ematen zaio, emozioetan eta sentipenetan gehiegi arreta jarri gabe. Kontua da, emozioek ala pasioek geroz eta garrantzi handiagoa dutela politikan eta geopolitikan. Hori bera erakutsi du Dominique Moïsi-k La géopolitique de l’émotion liburuan. Bertan frogatzen du nola ezin litekeen gaur egungo mundua ulertu berau zeharkatzen eta gidatzen duten emozioak kontuan hartu gabe. Horrela, agerian uzten du nola Europa eta Ameriketako Estatu Batuak nortasun-krisi batean murgilduak dauden, beldurraren kultura bat elikatuz. Beldur hori ezberdina denak sortzen du, aurkari ala mehatxu bat bezala agertuz. Mundu arabiar-musulmanean, ordea, umiliazioaren kultura da nagusi, batik bat gain-behera historikoak eta frustrazio politiko, sozial eta erlijiosoek eraginda. Asian, berriz, hazkunde ekonomikoak elikatutako itxaropenaren eta norberarenganako konfiantzaren kultura bat hedatu da. Kataluniara etorriz, azken zazpi urteetan hainbat emozio nagusitu dira. Lehen sentimendua traizioa izan zen. 2010an, lau urteko itxaropenaren ostean, Espainiako Auzitegi Konstituzionalak 2006an onartutako Kataluniako Estatut berriko 14 artikulu bertan behera utzi zituen, horietariko batzuk nazio izaerari loturikoak. Une horretan, herritar katalandarrak traizionatuak sentitu ziren zeren espainiar legediak aurreikusten zituen bide guztiak jorratu eta errespetatu zituzten Estatut berria onartzeko. Lehenik, katalandar legebiltzarrak, adostasun zabal bezain zeharkako baten bidez, testu berria osatu eta bozkatu zuen. Ondoren, Espainiako Kongresura bidali zuen non, Alfonso Guerra-k gidatutako batzorde konstituziogileak hainbat moldaketa murriztaile egin zituen, nahiz eta José Luis Rodríguez Zapatero-k hitza eman zuen Parlament-ak adostutako idatzia aldaketarik egin gabe onartuko zuen. Azkenik, erreferenduma bidez, herritar katalandarrek Estatut moldatua berretsi zuten. Baina, Alderdi Popularrak, Soraya Sáez de Santamaría-ren eskutik, Estatut-aren 30 artikulu errekurritu zituen. Auzitegi Konstituzionalaren ebazpenak katalandarrei erakutsi zien, Espainiako bi alderdi nagusien borondate politiko faltaz eta zintzotasun ezaz gain, ezin zitekeela, gaur egungo ordenamendu juridikoan, Kataluniaren autogobernua handitu. Bigarren sentipena umiliazioa izan zen. Izan ere, 2008ko irailean finantza krisia hasi zen, lehenik, Ameriketako Estatu Batuetan eta, ondoren, mundu osoan. Finantzarioa zen krisia, laster, ekonomikoa eta soziala bilakatu zen, hazkunde ekonomikoa baretuz, langabezia goratuz eta administrazio publikoen defizita zein zorra areagotuz. Katalunia bereziki kolpatua izan zen, ekonomia esportatzailea baitauka eta, batik bat, finantziazio eredu desorekatu bat daukalako, zeinen arabera, Euskal Autonomi Erkidegoak eta Nafarroako Erkidego Foralak daukaten autonomia fiskala (kontzertu eta hitzarmen ekonomikoaren bitartez) ez edukitzeaz haratago, jasotzen duena baino diru gehiago ematen dion Espainiar Estatuari lurraldeen arteko elkartasunaren izenean. Horren ondorioz, defizit eta zor publikoak handitzen zioazen mailan eta Europar Batasunak kontu publikoak orekatzeko presio egiten zuen heinean, Generalitateak Espainiako Gobernuari laguntza eskatu behar izan zion finantzaketa lortu ahal izateko. Hori bereziki mingarria izan zen katalandarrentzako Espainia osoko aberastasunaren %20a bertan sortzen baita eta, historikoki, herrialde dinamikoa izan delako ekonomia mailan. Hirugarren emozioa harrotasuna izan zen. Hain justu, 2012tik landa, gizarte zibil antolatuak bultzaturik, herritar katalandarrek mobilizazio jendetsuak...

Read More

Hauteskunde presidentzialak irabazi ostean eta, bere alderdiak, hauteskunde legegileetan gehiengo osoa lortu ondoren, Emmanuel Macronek instituzioen erreforma sakon bat iragarri du Versallesen batutako Kongresuaren aurrean. Ustelkeri kasuek sortutako atsekabearen eta abstentzio garaiak eragindako kezkaren aurrean, Frantziako lehendakari berriak ekimen esanguratsuak hartu ditu herritarren eta beraien ordezkari politikoen artean hurbiltasun handiagoa eta, batik bat, konfiantza sendoagoa birsortzeko. Horretarako, bi bide hobetsi ditu: sinplifikazioa eta eraginkortasuna. Legebiltzarkideen eta senatarien aurrean egindako diskurtso bihozberan, hainbat neurri iragarri ditu, nahiz eta beraien zehaztapen maila ezberdina izan. Neurri horien artean honakoak aipatu genitzake. Lehenik eta behin, legebiltzarkideen kopurua eren batez murriztu nahi du, 577tik 348ra igaroz. Une berean, diputatu bakoitzak edukiko dituen giza zein ekonomia baliabideak sendotuko lituzke, beraien lana bandintza hobeagotan egin dezaten eta Legebiltzarrak dagokion lana (legeen osaketa eta bozka, gobernuaren kontrola eta politika publikoen ebaluaketa) baldintza egokietan burutu dezan. Kanpainan zehar egindako promesa horrek, kutsu populista edukitzeaz gain, barrutien kopurua gutxitu eta beraien tamaina handituko lituzke, eta hautetsiak beraien administrariengandik urrunduko lituzke. Baina, batez ere, ez luke, berez, Legebiltzarraren boterea handituko ez bailizkioke eskumen gehiago emango eta ez bailituzke presidentearen eta gobernuaren botereak mugatuko. Zeren, nahiz eta sistema frantsesa mistoa izan, alegia presidentziala eta parlamentarioa, exekutiboak dauka botererik handiena eta kontra-boterean indarra mugatua da. Bigarrenik, proportzionaltasun apur bat sartu nahi du bozka moduan. Aspaldidanik, alderdi txikiek, hau da bi gobernu-alderdi nagusiak ez diren gainontzeko guztiek, erabateko sistema proportzionala ala, gutxienez, proportzionaltasun maila bat sartzea eskatu dute Legebiltzarra ordezkagarriagoa izan dadin. En Marche eta Modem alderdiek hauteskunde kanpainan hitzartutako akordioak barnebildutako neurria zen, François Bayrou horren babesle amorratua baitzen. Arazoa da, Macronek ez duela proportzionaltasun dosi hori zehaztu, ez baita gauza bera %10ekoa ala %50ekoa izatea. Orain arte, alderdi nagusiek uko egin diote neurri hori hartzeari argudiatuz, batetik, gehiengo argiak eta, beraz, gobernagarritasuna zailduko lituzkeela, eta, bestetik, Frente Nazionalari ordezkaritza handiagoa emango liokeela. Litekeena da proportzionaltasun hori mugatua izatea oreka politikoak eta eraldatzeko. Hirugarrenik, lan parlamentarioa aldatu nahi du, “inflazio legegilea” saihesteko asmoz. Izan ere, hainbat juristek dioten bezala, arau gehiegi daude, legeak ez dira nahiko landuak eta, behin bozkatuta, ez da jarraipen egokirik egiten ikusteko ea modu egokian gauzatzen diren eta ea eraginkorrak diren ala ez. Preseski, Macronek garrantzi berezia ematen dio legeen ebaluaketari eta bere asmoa da, bi urteren buruan, lege nagusi guztiak ebaluatuak izan daitezen berain egokitasuna neurtzeko. Zentzu horren, herri anglosaxoietatik datorren ohitura hori sendotu nahi du. Halaber, tramite parlamentarioak arindu gura ditu, besteak beste, Legebiltzarra eta Senatuaren arteko joan-etorriak azkartuz eta, bide batez, parlamentuaren eta gizartearen arteko erritmo ezberdintasunak mirriztuz. Laugarrenik eta azkenik, Errepublikako Justizia Gortea desagertarazi gura du ministroak auzitegi arruntek epaitu ditzaten. Hain zuzen ere, sei diputatuz, sei senatariz eta kasazio gorteko hiru magistratuz osatutako jurisdikzio berezi hori, behin eta berriro kritikatua izan da auzipetutako...

Read More